هشت راه برای کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی

راههای کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به پشتیبانی قابل توجهی از طرف اعضای خانواده و عزیزانشان جهت اتمام تحصیلات، پیدا کردن شغل، حفظ روابط، و رسیدن به تمامی اهدافی که برای خود در نظر گرفته اند، نیاز دارند. کریستا بیکر، ناظر برنامه خدمات سرپایی – به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی – در مرکز پزشکی بالتیمورِ دانشگاه جانز هاپکینز اظهار می‌دارد که برای چنین افرادی در صورت پذیرش برخی عادات سالم مرتبط با سبک زندگی، رسیدن به استقلال فردی و بهبود کیفیت زندگی دور از دسترس نیست که در اینجا به هشت روش کاربردی اشاره می شود.

تشویق افراد به برنامه ریزی جلسات منظم با پزشک:

اغلب افراد به بیماری خود و کمک پزشکی باور ندارند پس تنظیم چنین جلساتی حیاتی است. هرچقدر فرد زودتر روند درمان را آغاز نماید، زودتر به نتیجه می رسد. بیکر توصیه می کند که به چنین افرادی یادآوری کنید که چگونه درمان، در رسیدن به اهداف زندگی شان موثر است. پس سعی کنید که در فرد انگیزه لازم را ایجاد نمایید.

یادآوری مصرف داروها:

چنین افرادی به این موضوع توجه ندارند که چگونه داروها سلامت روان شان را بهبود می بخشند و یا به روند درمان نمی اندیشند بلکه فقط به اثرات و عوارض جانبی داروها توجه دارند. عوارضی چون خستگی، سرگیجه، گرفتگی عضلات، و افزایش وزن باعث می شود  که فرد مصرف دارو را قطع نماید. مشورت با دکتر متخصص درباره داروهایی که علائم بیماری را تحت کنترل قرار داده و عوارض کمتری دارند به روند درمان عزیزانتان کمک می کند. تقویم دارویی و جعبه های قرص هفتگی برای یادآوری مصرف قرص، کاربردی است.

کمک به پرهیز از مصرف الکل و داروهای مخدر:

مصرف الکل و مواد مخدر علایمی چون شنیدن صداهای مبهم بیمار را کاهش داده و به آن ها احساس متفاوتی دست می دهد. در اینجا ضرورت دارد تا خانه را از وجود چنین چیزهایی پاک کرده و با بیمار خود به گفتگو نشسته و به او گوشزد کنید پرهیز از مصرف الکل و مخدر، سلامتی عمومی و نیل به اهدافشان را تضمین می‌کند.

کمک به کاهش استرس بیمار:

استرس بر عملکرد شخص تاثیر مستقیم داشته و محرکی برای بازگشت و عود بیماری است. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در صورت زندگی در خانه ای پر سروصدا و آشفته به همراه سایر عوامل استرس دچار هذیان، توهم و دیگر علایم روان پریشی خواهند شد. همه افراد خواهان رفتار محترمانه با خود هستند ، پس چه بهتر که در محیطی جذاب و آرام اتفاق بیفتد. در عین حال باید به خاطر داشت که حفظ سکوت جهت عدم آزار شخص بیمار – به صورت مفرط -،  استرس را به سایر اعضای خانواده وارد می سازد؛ پس با صدای آرام اما محکم و راسخ صحبت کرده و محیطی ایمن و آرام ایجاد نمایید.

کمک به حفظ وزن سالم:

داروهای درمانی اسکیزوفرنی باعث افزایش وزن شده که ریسک ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی را نیز بالا می برد. داشتن رژیم غذایی مغذی بهترین روش برای حفظ وزن مناسب می باشد. همراهی این افراد در خرید مواد غذایی سالم و یا معرفی متخصص تغذیه برای انتخاب و برنامه ریزی برای تغذیه مناسب نیز مفید فایده است. ورزش منظم بخش دیگری برای مدیریت وزن بیمار بوده، پس آن ها را تشویق نمایید تا از لحاظ فیزیکی فعال باشند.

محدود کردن اعمال‌ قدرت والدین: 

بیماری اسکیزوفرنی معمولا در اواخر دوره نوجوانی زمانی که فرد در طلب آزادی و استقلال است، رخ می دهد. به هر حال فرد در هر سنی که باشد دوست ندارد که به صورت ذره بینی و جزئی تحت کنترل قرار گرفته و بابت هر چیزی پاپی/پیگیر او شوند؛ از مصرف دارو گرفته تا تمیز کردن اتاق. بیکر توصیه می کند که به جای جملات امری، بر اهداف شخص و روش های نیل به آن ها متمرکز بود. خانواده-درمانگر نیز می تواند در محدودیت اعمال قدرت والدین و ایجاد مکالمه دوطرفه که به نفع بیمار می باشد کمک نماید.

کمک به حفظ مهارت های اجتماعی:

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به معکوس کردن چرخه خواب به صورت دیر خوابیدن در شب و عصر بیدار شدن، تمایل دارند. دیر خوابیدن در کارهای روزمره اختلال ایجاد کرده و باعث انزوای فرد می گردد. کناره گیری از اجتماع و مهارت های ضعیف میان فردی این انزوا را تشدید می‌کند. مراقبین سلامت می توانند در حفظ مهارت های اجتماعی بیمار متناسب با کارهای روزمره نظیر گردش ها و فعالیت های اجتماعی برنامه ریزی شده مساعدت نمایند.

دخالت و اقدام در صورت‌ لزوم:

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که از درمان سر باز زده و هر نوعی از مساعدت را رد می کنند می بایست بستری شوند. در برخی موارد، خانواده در صورت احساس خطر از طرف بیمار مجبور می شود که با پلیس تماس بگیرد. پس از شروع درمان و فروکش کردن علائم بیماری ، خانواده ها می توانند دوباره عزیزانشان را در مسیر رسیدن به اهداف شان راهنمایی و راهبری کنند.

دکتر جواد طلسچی یکتا؛ مددکار اجتماعی و مدیر مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران

منبع:

https://www.everydayhealth.com/hs/schizophrenia-caregiver-guide/8-ways-to-help-someone-live-well-with-schizophrenia-pictures/

رسانه تاب آوری ایران